Eylül 2022’de üniversite kampüslerinde başlayan Doğrulanmış Kampüs Bilgisi projesi, geçtiğimiz akademik yıl boyunca İstanbul, Ankara ve Eskişehir’de üniversite öğrencilerini Teyit ile buluşturdu. Eleştirel düşünme ve doğrulama anlayışının yerleşmesini amaçlayan projenin çıktıları binlerce kişiye ulaştı. 1 yıl süren proje, eleştirel dijital okuryazarlık odaklı projeye katılan üniversite öğrencilerinin Teyit ofisini ziyaret etmesiyle başarıyla sona erdi.
Proje 3 ilde, 5 üniversitede 263 öğrenciyle gerçekleştirildi.
Doğrulama platformu Teyit tarafından 2022-2023 eğitim-öğretim yılında gerçekleştirilen Kampüste Doğrulanmış Bilgiler projesi, İstanbul, Ankara ve Ankara’daki 5 farklı üniversiteden 18-22 yaş arası toplam 263 üniversite öğrencisinin katılımıyla 1 yıl sürdü. Eskisehir.
Güncel araştırmalar, genç nesillerin yanlış bilgilere inanma konusunda beklendiği kadar başarılı olmadıklarını gösteriyor. Dijital Nefrete Karşı Tedbir Merkezi’nin araştırma bulgularına göre, 13 ila 17 yaş arasındaki katılımcıların yüzde 60’ı, zararlı komplo teorileri içeren dört veya daha fazla ifadeye katılıyor. Yetişkinlerde ise bu oran yalnızca yüzde 49. Günde dört saat ve daha fazlasını sosyal medyada geçiren gençler için bu oran yüzde 69’a kadar çıkabiliyor. Sosyal medya, gençlerin haber tüketiminde ve çevrimiçi arama alışkanlıklarında giderek daha büyük bir yer kaplıyor. Google’ın son verilerine göre Z kuşağının yüzde 40’ı artık arama motorları yerine TikTok ve Instagram gibi sosyal medya platformlarını tercih ediyor.
2022 yılında yapılan bir araştırma, Z Kuşağı katılımcılarının yarısının gün içinde haberlere ulaşmak için sosyal medyayı kullandığını ve yalnızca yüzde 5’inin gazete okuduğunu gösteriyor. Ancak aynı zamanda genç nesiller, çevrimiçi dünyanın yaratabileceği tehlikeler konusunda daha yüksek bir farkındalığa sahip. Yetişkinlerin yüzde 68’i çevrimiçi ortamda yaşananların ciddi zararlara yol açabileceğini kabul ederken, 13-17 yaş aralığındakilerin yüzde 83’ü çevrimiçi zararın çevrimdışı sonuçlara yol açabileceğinin farkında.
Projeye katılan öğrenciler 127 şüpheli bilgiyi inceledi
Projenin koordinatörü Teyit Eğitim Programları Müdürü Esra Özgür, projenin asıl amacının herkesin kararlarını şekillendiren bilgilerin doğruluğunu sağlamak için neler yapılabileceğine dair ipuçlarını belirlemek ve bir çözüm bulmak olduğunu söyledi. Bunu gençlere yaymanın bir yolu var. Bu durum onları yalnızca kampüslerden değil, aynı zamanda topluluklarından ve deneyim paylaşımına alan sağlayan sosyal alanlardan da uzaklaştırdı. “Proje sürecinde, doğrulamanın bireysel ve dijital bir uygulama olmanın ötesine geçtiğini, topluluk olarak şüpheli bilgilere karşı birbirimizi güçlendirdiğimizi fark ettik.”
Proje katılımcılarından Seray Şahin, “Öğrendiğim bazı teyit yöntemlerinden bazılarını aileme anlattım. Daha sonra annemin bulunduğu WhatsApp gruplarında teyitçi olduğunu fark ettim.” Öğrendiklerimle çevremdekileri etkileyebildiğimi görmek her zaman yanımda kalacak” diye konuştu ve projenin kendisine ve çevresine katkısını özetledi.
Projeyi tamamlayan öğrencilerin yüzde 94’ü doğrulamanın herkes tarafından yapılabileceğini düşünüyor. Katılımcı öğrencilerin yüzde 93’ü atölyelerin ardından doğruluk kontrolü ve eleştirel dijital okuryazarlık konusunda kendilerini güçlenmiş hissetti. Öğrencilerin doğrulamanın önemini ve doğrulamanın yollarını anlatan ürettiği içerikler toplam 24 bin 886 kişiye ulaştı. Öğrenciler yıl boyunca sosyal medyada yayılan 127 şüpheli bilgiyi inceleyerek Teyit grubuna destek verdi.
Kampüs Doğrulanmış Bilgiler projesi çıktılarının yer aldığı İçgörü Raporuna Teyit’in web sitesindeki yayınlar bölümünden ücretsiz olarak ulaşılabilmektedir.
